موارد عدم شمول ماده 169وارزش افزوده

چه مواردی مشمول ارزش افزوده و ماده ۱۶۹ قانون مالیات های مستقیم نمی شود؟ 

۱- خرید و فروش اوراق بهادار موضوع ماده ۲۴ قانون بازار اوراق بهادار، سهام و سهم الشرکه

۲- خرید و فروش حق تقدم سهام یا سهم الشرکه

۳- سود و کارمزد بانک‌هاو موسسات اعتباری غیر بانکی

۴- دریافت و پرداخت حق عضویت اعضا مجامع حرفه ای، احزاب و انجمن ها و تشکل های غیردولتی که دارای مجوز از مراجع ذیربط می‌باشند.

۵- دریافت و پرداخت‌هایی که به موجب قانون ومصوبات هیات محترم وزیران توسط دستگاه اجرایی به تشکل های قانونی، نهادهای عمومی غیر دولتی، مجامع حرفه‌ای، انجمن های صنفی، اتحادیه‌ها، احزاب، اشخاص حقیقی و حقوقی انجام می‌شود.

۶- دریافت و پرداخت‌هایی که به موجب قانون و مصوبات هیات محترم وزیران توسط تشکل‌های قانونی، نهادی‌های عمومی غیردولتی، مجامع حرفه‌ای، انجمن‌های صنفی، اتحادیه ها، احزاب، اشخاص حقیقی و حقوقی انجام می‌شود.

۷- کمک‌ها، جوائز و هدایای بلاعوض

۸- مبالغی که تحت عناوین جریمه یا خسارت، انواع عوارض و مالیات (به استثناء مالیات و عوارض قانون مالیات برارزش افزوده) حق ثبت، حق تمبر، حقوق گمرکی و موارد مشابه به دستگاه‌های اجرایی پرداخت می شود.

۹- مال الاجاره های املاک موضوع ماده ۵۳ قانون مالیات‌های مستقیم

۱۰- براساس دستورالعمل‌های مذکور بنگاه‌های املاک و دفاتر اسناد رسمی ملزم به ارسال فهرست ثمن معاملات تنظیم شده نبوده و صرفا بابت حق‌الزحمه دریافتی و هزینه‌های مرتبط مشمول تکالیف مقرر دردستورالعمل های ماده ۱۶۹ مکرر است.

۱۱- حقوق و دستمزد پرداختی موضوع فصل سوم از باب سوم قانون مالیات‌های مستقیم

۱۲- وجوه پرداختی بابت حق نگهداری (شارژ) ساختمان و آبونمان های پرداختی

۱۳- معاملات نقل و انتقال املاک موضوع ماده ۵۹ قانون مالیات‌های مستقیم برای متعاملان

 

 

مالیات بر نرخ صفر

مالیات بر نرخ صفر

مطابق بند ( الف ) ماده 132 ق.م.م، منظور از مالیات با نرخ صفر روشی است که مودیان مشمول آن مکلف به تسلیم اظهارنامه، دفاتر قانونی، اسناد و مدارک حسابداری حسب مورد، برای درآمدهای خود به ترتیب مقرر در این قانون و در مواعد مشخص شده به سازمان امور مالیاتی کشور می باشند و سازمان مذکور نیز مکلف به بررسی اظهارنامه و تعیین مشمول مالیات مودیان بر اساس مستندات، مدارک و اظهارنامه مذکور است و پس از تعیین درآمد مشمول مالیات مودیان، مالیات آنها با نرخ صفر محاسبه می شود.

مطابق تبصره (1) ماده 132 ق.م.م، کلیه معافیت های مالیاتی و محاسبه با نرخ صفر مالیاتی مازاد بر قوانین موجود مذکور در این ماده از ابتدای سال 1395 اجرا می شود.

فهرست معافیت های موضوع ماده 132 قانون مالیاتهای مستقیم به شرح جدول ذیل بیان می گردد:

موضوع فعالیت	شرح معافیت
فعالیتهای تولیدی و معدنی	درآمد ابرازی ناشی از فعالیت های تولیدی و معدنی اشخاص حقوقی غیردولتی در واحدهای تولیدی یا معدنی که از تاریخ اجرای این ماده از طرف وزارتخانه های ذی ربط برای آنها پروانه بهره برداری صادر یا قرارداد استخراج و فروش منعقد می شود از تاریخ شروع بهره برداری یا استخراج یا فعالیت به مدت پنج سال (در شهرک های صنعتی یا مناطق ویژه اقتصادی به مدت هفت سال ) و در مناطق کمتر توسعه یافته به مدت ده سال ( در شهرک های صنعتی یا مناطق ویزه اقتصادی واقع در مناطق کمتر توسعه یافته به مدت سیزده سال ) با نرخ صفر مشمول مالیات می باشد.
بیمارستان ها، هتل ها و مراکز اقامتی گردشگری	درآمدهای خدماتی بیمارستان ها، هتل ها و مراکز اقامتی گردشگری اشخاص یاد شده که از تاریخ مذکور از طرف مراجع قانونی ذی ربط برای آنها پروانه بهره برداری یا مجوز صادر می شود، از تاریخ شروع بهره برداری یا استخراج یا فعالیت به مدت پنج سال ( در شهرک های صنعتی یا مناطق ویژه اقتصادی به مدت هفت سال ) و در مناطق کمتر توسعه یافته به مدت ده سال ( در شهرک های صنعتی یا مناطق ویژه اقتصادی در مناطق کمتر توسعه یافته به مدت سیزده سال ) با نرخ صفر مشمول مالیات می باشد.
افزایش پنجاه درصدی تعداد کارکنان	مالیات با نرخ صفر برای واحدهای تولیدی و خدماتی و سایر مراکز موضوع ماده 132 ق.م.م که دارای بیش از پنجاه نفر نیروی کار شاغل باشند چنانچه در دوره معافیت، هر سال نسبت به سال قبل نیروی کار شاغل خود را حداقل پنجاه درصد افزایش دهند، به ازای هر سال افزایش کارکنان یک سال اضافه می شود.
مشارکت سرمایه گذاران خارجی         شرکت های خارجی که با استفاده از ظرفیت واحدهای تولیدی داخلی در ایران نسبت به تولید محصولات با نشان معتبر اقدام کنند.	در صورتی که سرمایه گذاری انجام شده موضوع ماده 132 ق.م.م با مشارکت سرمایه گذاران خارجی با مجوز سازمان سرمایه گذاری و کمک های اقتصادی و فنی ایران انجام شده باشد به ازای هر پنج درصد مشارکت سرمایه گذاری خارجی به میزان ده درصد به مشوق این ماده به نسبت سرمایه ثبت و پرداخت شده و حداکثر تا پنجاه درصد افزایش می شود.   در صورتی که حداقل بیست درصد از محصولات تولیدی را صادر نمایند از تاریخ انعقاد قرارداد همکاری با واحد تولید ایرانی در دوره محاسبه مالیات با نرخ صفر واحد تولیدی مذکور مشمول حکم این ماده بوده و در صورت اتمام دوره مذکور، از پنجاه درصد تخفیف در نرخ مالیاتی نسبت به درآمد ابرازی حاصل از فروش محصولات تولیدی در مدت مذکور در این ماده برخوردار می باشند.
واحدهای تولیدی فناوری اطلاعات	واحدهای تولیدی فناوری اطلاعات با تایید وزارتخانه های ذی ربط و معاونت علمی و فناوری رییس جمهور در هر حال از امتیاز این ماده برخوردار می باشند.
واحدهای تولیدی و معدنی مستقر در کلیه مناطق ویژه اقتصادی و شهرک های صنعتی	مالیات واحدهای تولیدی و معدنی مستقر در کلیه مناطق ویژه اقتصادی و شهرک های صنعتی به استثنای مناطق ویژه اقتصادی و شهرک های مستقر در شعاع یکصد و بیست کیلومتری مرکز استان تهران با نرخ صفر محاسبه می شود و از مشوق های مالیاتی موضوع ماده 132 ق.م.م برخوردار می باشند.
تاسیسات ایران گردی و جهانگردی	کلیه تاسیسات ایران گردی و جهانگردی که قبل از اجرای این ماده پروانه بهره برداری از مراجع قانونی ذی ربط اخذ کرده باشند تا مدت شش سال پس از تاریخ لازم الاجرا شدن این ماده از پرداخت پنجاه درصد مالیات بر درآمد ابرازی معاف می باشند. حکم این بند نسبت به درآمد حاصل از اعزام گردشگر به خارج از کشور مجری نیست.
دفاتر گردشگری و زیارتی	صددرصد درآمد ابرازی دفاتر گردشگری و زیارتی دارای مجوز از مراجع قانونی ذی ربط که از محل جذب گردشگران خارجی یا اعزام زائر به عربستان، عراق و سوریه تحصیل شده باشد با نرخ صفرمالیاتی مشمول مالیات می باشد.
هزینه های تحقیقاتی و پژوهشی	معادل هزینه های تحقیقاتی و پژوهشی اشخاص حقوقی خصوصی و تعاونی در واحدهای تولیدی و صنعتی دارای پروانه بهره برداری از وزارتخانه های ذی ربط که در قالب قرارداد منعقده با دانشگا ه ها یا مراکز پژوهشی و آموزش عالی دارای مجوز قطعی از وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی که در چهارچوب نقشه جامع علمی کشور انجام می شود، مشروط بر اینکه گزارش پیشرفت سالانه آن به تصویب شورای پژوهشی دانشگاه ها و یا مراکز تحقیقاتی مربوطه برسد و ناخالص درآمد ابرازی حاصل از فعالیتهای تولیدی و معدنی آنها کمتر از پنج میلیارد نباشد، حداکثر به میزان ده درصد مالیات ابرازی سال انجام هزینه مذکور بخشوده می شود. معادل مبلغ منظور شده به حساب مالیات اشخاص مذکور، به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی پذیرفته نخواهد شد.

 

فهرست هزینه های قابل قبول

فهرست هزینه های قابل قبول

ماده 148 ـ هزینه‌هایی که حائز شرایط مذکور در ماده فوق می‌باشد به شرح زیر در حساب مالیاتی قابل قبول است‌:

1 ـ قیمت خرید کالای فروخته شده و یا قیمت خرید مواد مصرفی در کالا و خدمات فروخته شده‌.

2 ـ هزینه‌های استخدامی متناسب با خدمت کارکنان براساس‌ مقررات استخدامی مؤسسه به شرح زیر:

الف ـ حقوق یا مزد اصلی و مزایای مستمر اعم از نقدی یا غیرنقدی (مزایای غیرنقدی به قیمت تمام شده برای کارفرما).

ب ـ مزایای غیرمستمر اعم از نقدی و غیر نقدی از قبیل خواروبار، بهره‌وری‌، پاداش‌، عیدی‌، اضافه‌کار، هزینه سفر و فوق العاده ‌مسافرت‌. نصاب هزینه سفر و فوق العاده مسافرت مدیران و بازرسان و کارکنان به خارج از ایران به منظور رفع حوائج مؤسسه ذیربط طبق آیین‌نامه‌ای خواهد بود که از طرف وزارت اموراقتصادی و دارایی و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور تهیه و به ‌تصویب هیأت وزیران می‌رسد تعیین خواهد شد.

ج ـ هزینه‌های بهداشتی و درمانی و وجوه پرداختی بابت ‌بیمه‌های بهداشتی و عمر و حوادث ناشی از کار کارکنان‌.

د ـ حقوق بازنشستگی‌، وظیفه‌، پایان خدمت طبق مقررات ‌استخدامی مؤسسه و خسارت اخراج و بازخرید طبق قوانین ‌موضوعه‌ مازاد بر مانده حساب ذخیره مربوط‌.

هـ ـ وجوه پرداختی به سازمان تأمین اجتماعی طبق مقررات ‌مربوط و همچنین تا میزان سه درصد (3%) حقوق پرداختی سالانه ‌بابت پس انداز کارکنان بر اساس آیین نامه‌ای که به پیشنهاد سازمان‌امور مالیاتی کشور به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی‌می‌رسد.

و ـ معادل یک ماه آخرین حقوق و دستمزد و همچنین ‌مابه‌التفاوت تعدیل حقوق سنوات قبل که به منظور تأمین حقوق بازنشستگی و وظیفه و مزایای پایان خدمت‌، خسارت اخراج و بازخرید کارکنان مؤسسه ذخیره می‌شود.

این حکم نسبت به ذخایری که تا کنون در حساب بانکها نگهداری شده است نیز جاری خواهد بود.

3 ـ کرایه محل موسسه در صورتی که اجاری باشد، مال‌الاجاره پرداختی طبق سند رسمی و در غیر این‌صورت در حدود متعارف‌.

4 ـ اجاره بهای ماشین‌آلات و ادوات مربوط به مؤسسه درصورتی که اجاری باشد.

5 ـ مخارج سوخت‌، برق، روشنایی‌، آب‌، مخابرات و ارتباطات‌.

6 ـ وجوه پرداختی بابت انواع بیمه مربوط به عملیات و دارایی ‌مؤسسه‌.

7 ـ حق‌الامتیاز پرداختی و همچنین حقوق و عوارض و مالیات‌هایی که به سبب فعالیت مؤسسه به شهرداریها و وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و وابسته به آنها پرداخت می‌شود (به استثنای مالیات بر درآمد و ملحقات آن و سایر مالیات‌هایی که ‌مؤسسه به موجب مقررات این قانون ملزم به کسر از دیگران وپرداخت آن می‌باشد و همچنین جرایمی که به دولت و شهرداریها پرداخت می‌گردد.)

8 ـ هزینه‌های تحقیقاتی‌، آزمایشی و آموزشی‌، خرید کتاب‌، نشریات و لوح‌های فشرده‌، هزینه‌های بازاریابی‌، تبلیغات و نمایشگاهی مربوط به فعالیت مؤسسه‌، بر اساس آیین نامه‌ای که به‌پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور به تصویب وزیر امور اقتصادی‌و دارایی می‌رسد.

9 ـ هزینه‌های مربوط به جبران خسارت وارده مربوط به فعالیت‌ و دارایی مؤسسه مشروط بر این که‌:

اولاً ـ وجود خسارت محقق باشد.

ثانیاً ـ موضوع و میزان آن مشخص باشد.

ثالثاً ـ طبق مقررات قانون یا قراردادهای موجود جبران آن به ‌عهده دیگری نبوده یا در هر صورت از طریق دیگر جبران نشده ‌باشد.

آیین نامه احراز شروط سه گانه مذکور در این بند به پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی ‌می‌رسد.

10 ـ هزینه‌های فرهنگی‌، ورزشی و رفاهی کارگران پرداختی به ‌وزارت کار و امور اجتماعی حداکثر معادل ده هزار ریال به ازای هرکارگر.

11 ـ ذخیره مطالباتی که وصول آن مشکوک باشد مشروط براین که‌:

اولاً ـ مربوط به فعالیت مؤسسه باشد.

ثانیاً ـ احتمال غالب برای لاوصول ماندن آن موجود باشد.

ثالثاً ـ در دفاتر مؤسسه به حساب مخصوص منظور شده باشد تازمانی که طلب وصول گردد یا لاوصول بودن آن محقق شود.

آیین نامه مربوط به این بند به پیشنهاد سازمان امور مالیاتی‌کشور به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی می‌رسد.

12 ـ زیان اشخاص حقیقی یا حقوقی که از طریق رسیدگی به ‌دفاتر آنها و با توجه به مقررات احراز گردد، از درآمد سال یا سال های ‌بعد استهلاک‌پذیر است‌.

13 ـ هزینه‌های جزئی مربوط به محل مؤسسه که عرفاً به عهده‌ مستاجر است در صورتی که اجاری باشد.

14 ـ هزینه‌های مربوط به حفظ و نگهداری محل مؤسسه درصورتی که ملکی باشد.

15 ـ مخارج حمل و نقل‌.

16 ـ هزینه‌های ایاب و ذهاب‌، پذیرایی و انبارداری‌.

17 ـ حق‌ الزحمه‌های پرداختی متناسب با کار انجام شده از قبیل‌حق‌العمل ـ دلالی ـ حق‌الوکاله ـ حق‌المشاوره ـ حق حضور ـ هزینه ‌حسابرسی و خدمات مالی و اداری‌ و بازرسی‌، هزینه نرم افزاری‌، طراحی و استقرار سیستم‌های مورد نیاز مؤسسه‌، سایر هزینه‌های‌کارشناسی در ارتباط با فعالیت مؤسسه و حق الزحمه بازرس‌قانونی‌.

18 ـ سود و کارمزدی که برای انجام دادن عملیات مؤسسه به ‌بانکها، صندوق تعاون و همچنین مؤسسات اعتباری غیربانکی ‌مجاز پرداخت شده یا تخصیص یافته باشد.

19 ـ بهای ملزومات اداری و لوازمی که معمولاً ظرف یک سال‌از بین می‌روند.

20 ـ مخارج تعمیر و نگهداری ماشین‌آلات و لوازم کار و تعویض قطعات یدکی که به عنوان تعمیر اساسی تلقی نگردد.

21 ـ هزینه‌های اکتشاف معادن که منجر به بهره‌ برداری نشده ‌باشد.

22 ـ هزینه‌های مربوط به حق عضویت و حق اشتراک پرداختی‌ مربوط به فعالیت مؤسسه‌.

23 ـ مطالبات لاوصول به شرط اثبات آن از طرف مؤدی مازاد برمانده حساب ذخیره مطالبات مشکوک الوصول‌.

24 ـ زیان حاصل از تسعیر ارز براساس اصول متداول‌حسابداری مشروط بر اتخاذ یک روش یکنواخت طی سال‌های ‌مختلف از طرف مؤدی‌.

25 ـ ضایعات متعارف تولید.

26 ـ ذخیره مربوط به هزینه‌های پرداختنی قابل قبول که به سال ‌مورد رسیدگی ارتباط دارد.

27 ـ هزینه‌های قابل قبول مربوط به سال‌های قبلی که پرداخت‌یا تخصیص آن در سال مالیاتی مورد رسیدگی تحقق می‌یابد.

28 ـ هزینه خرید کتاب و سایر کالاهای فرهنگی ـ هنری برای‌کارکنان و افراد تحت تکفل آنها تا میزان حداکثر پنج درصد (5%) معافیت مالیاتی موضوع ماده (84) این قانون به ازای هر نفر.

29-ذخیره مربوط به خدمات پس از فروش(گارانتی) اشخاص حقوقی

 

آیین نامه هزینه سفر خارج از کشور

آیین نامه اجرایی هزینه سفر و فوق العاده مسافرت مدیران و بازرسان و کارکنان به خارج از ایران از لحاظ هزینه های قابل قبول:

ماده1- نصابهای تعیین شده در این آیین نامه در صورتی که مستند به مدارک باشد تا حدودی که تعیین گردیده است برای تشخیص مالیات مودیاتی که درآمد مشمول مالیات آنها از طریق رسیدگی به دفاتر قانونی تعیین می گردد قابل قبول خواهد بود و مازاد بر آن در محاسبه درآمد مشمول مالیات قابل پذیرش نیست.

ماده2- نصاب هزینه سفر و فوق العاده مسافرت به شرح زیر تعیین می گردد:

1- هزینه مسافرت مدیران و بازرسان و کارکنان اشخاص حقوقی به خارج از ایران که به منظور حوائج مربوط به موسسه باشد تا حدود ذیل قابل پذیرش خواهد بود:

الف- هزینه اقامت مدیران و بازرسان و کارکنان شرکتهای تولیدی جمعاً در هر سال حداکثر چهارماه به قرار روزی دو میلیون ریال.

ب- هزینه اقامت مدیران و بازرسان و کارکنان سایر شرکتها و اشخاص حقوقی جمعاً در هر سال حداکثر دو ماه به قرار روزی دو میلیون ریال.

2- هزینه مسافرت اشخاص حقیقی به خارج از ایران به منظور رفع حوائج شغلی جمعاً در هر سال حداکثر یک ماه به قرار روزی دو میلیون ریال.

تبصره1- نسبت به شرکتهای تولیدی علاوه بر چهارماه مذکور در جزء الف بند (1) ماده 2 این آیین نامه جمعاً در هر سال حداکثر دو ماه دیگر به قرار روزی دو میلیون ریال نیز بابت آموزش به عنوان هزینه اقامت پذیرفته خواهد شد.

تبصره2- هزینه های مذکور در ماده 2 و تبصره (1) فوق شامل هزینه پذیرایی در خارج از ایران نیز می باشد و علاوه بر این مبالغ هزینه دیگری به عنوان هزینه پذیرایی پذیرفته نخواهد شد.

تبصره 3- هزینه ایاب و ذهاب با وسیله نقلیه هوایی، زمینی و دریایی و هزینه های مربوط به خروج از مرز و عوارض ها اضافه بر هزینه اقامت در خارج که به شرح فوق تعیین شده است نیز قابل پذیرش است.

تبصره 4- وجوهی که بابت تأمین ارز علاوه بر نرخ رسمی طبق مقررات بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران پرداخت شود اضافه بر هزینه اقامت در خارج که به شرح فوق تعیین شده است نیز قابل پذیرش است.

ماده 3- خارج از مبالغ مذکور، هزینه دیگری به عنوان فوق العاده مسافرت در خارج از کشور در تشخیص درآمد مشمول مالیات قابل قبول نخواهد بود.